« Geri
NAHO HATIRA: TRKYE’DE YURTDII KAYNAKLI PLASMODUM FALCPARUM SITMASI
AHMET ZBLGN, VAROL TUNALI, EBNEM ENOL AKAR, BRAHM AVU, ORUN ZORBOZAN, AHMET YILDIRIM, NEVN TURGAY
Trkiye Parazitoloji Dergisi - 2023;47(4):204-208

Ama: Her yl yaklak 125 milyon kii stmann endemik olduu lkeleri ziyaret etmektedir. Bu almada Trkiye’ye dardan gelen Plasmodium falciparum stma enfeksiyonlarnn klinik zelliklerinin aratrlmas amalanmtr. YNTEMLER: almaya 1996-2022 yllar arasnda P. falciparum stmas tans konan hastalar dahil edildi. Tam kan rnekleri ve/veya kan yaymalar, ayrntl tbbi ykler, klinik belirtiler ve laboratuvar bulgular retrospektif olarak deerlendirildi. almaya toplam 131 dardan gelen P. falciparum olgusu dahil edildi. BULGULAR: Hastalarn 121’i erkekti. Bunlardan 101’i Afrika’y, 30’u Asya’y ziyaret etmiti. Hastalar arasnda 109’u turist/ziyareti ve 22’si mlteci/gmendi. Tm hastalarda erken dnem trofozoitler gzlenirken, 30 hastada gametositler tespit edildi. On be hastada serebral stma geliti ve iki kiinin lmyle sonuland. Ayrca 10 hastaya koruyucu kemoprofilaksi uyguland. SONU: Trkiye, kresel stma yknn %95’inden fazlasnn bulunduu iki ktay Avrupa’ya balayan g yollar zerinde yer almaktadr. Uygun vektrlerin varl, iklim koullar ve evresel faktrler gz nne alndnda, stmann geri dnen yolcular araclyla ithal edilmesi, lkemizde stmann yeniden ortaya kmas riski oluturmaktadr. Daha da nemlisi, 30 hastann (%22,9) P. falciparum’un Anopheles trlerini enfekte etme potansiyeline sahip gametosit formlarna sahip olmas, yerli stma bula asndan nemli bir risk faktr olarak deerlendirilmitir.

Facebook'ta Payla