Dnya nfusunun yaklak %15’i fiziksel, duyusal, entelektel veya zihinsel bir engel ile yaamaktadr ve bu engelli bireylerin %80’i dk ve orta gelirli lkelerde bulunmaktadr. Engelli kadnlar, dnya apnda herkesin hakk olan cinsel salk ve reme sal haklaryla ilgili bilgiye ve hizmetlere erime ve bunlar kullanma konusunda en fazla zorluk yaayan gruptur. Engelli kadnlarn byk ounluu cinsel ve reme sal hususunda sz sahibi olamamakta, cinsiyetsiz olarak kabul edilmekte ve reme haklar yokmu gibi deerlendirilmekte ve engellerle karlamaktadr. nsanlarn engellilie ilikin alglar eriilemeyen salk hizmetleri tesisleri ve ekipmanlar, ayrmclk, tesislere eriimde ulam engelleri, ekonomik yetersizlik, personelden olumsuz muamele grme, bakmlar iin hane iinde eit olmayan zaman ve para tahsisi gibi unsurlar kadnn salk hizmetini aramasn, kullanmn ve eriimini engeller. Engelli kadnlarn reme sal hizmetlerine eriiminde karlatklar engeller salk sistemiyle ilgili ulusal engeller ile psikolojik, davransal, toplumsal, fiziksel, ekonomik ve eitimle ilgili bireysel engeller olarak gruplandrlabilir. Engelli kadnlarn reme sal sorunlarnda eitim alma ve bakma ynelik sorunlar, menstrual siklus ve hijyen davranlar, cinsel yaam, jinekolojik muayene, aile planlamas, ebeveynlik ve dourganlk, cinsel yolla bulac enfeksiyonlar gibi konulara dikkat ekilmektedir. Salk personelleri arasnda hemireler engelli kadnlarn reme sal sorunlarnn zmnde anahtar bir noktadadrlar. Bunun iin engelli kadnlara bakm verirken nyargdan uzak, engelli bireylerin ihtiyalar dhilinde etik ve holistik bakm verilmelidir. Bu derlemede, engelli kadnlarn hangi alanlarda sorun yaadn, bunlar etkileyen faktrleri ve bu sorunlara ynelik gelitirilen hemirelik yaklamlarna rehber oluturmak amalanmtr.
