« Geri
ACL SERVS HASTALARINDA TROPONN VE TROMBOST DZEYLER ARASINDAK LKNN NCELENMES: AKUT KORONER SENDROM ZERNE YAPAY ZEK TABANLI ALIMA
AYHAN TABUR, FATH ORHAN
Journal of Social and Analytical Health - 2025;5(2):124-135
SB Diyarbakr Gazi Yaargil Eitim ve Aratrma Hastanesi, Diyarbakr

Ama: Yapay Zek (YZ) ve Makine renmesi (M) alanndaki gelimeler, tbbi tan srelerini kkten deitirmi olup kritik durumlarn erken tespiti ve risk deerlendirmesi iin yeni olanaklar sunmaktadr. Bu alma, makine renmesi modellerini kullanarak Akut Koroner Sendrom (AKS) ngrsn yapmay ve Troponin T, Trombosit (PLT) ve Ortalama Trombosit Hacmi (MPV) biyobelirteleriyle ilikisini deerlendirmeyi amalamaktadr. Temel hedef, laboratuvar parametrelerine dayal olarak yksek riskli hastalarn belirlenmesinde M algoritmalarnn etkinliini incelemek ve erken mdahale stratejilerini gelitirmektir. Gere ve Yntem: Acil servise bavuran toplam 4092 hasta retrospektif olarak incelendi. Bunlarn 3640 sa kald, 452si ex oldu. alma poplasyonu 2427 erkek ve 1665 kadndan olutu. Random Forest algoritmasyla yaplan zellik nem analizi sonucunda, AKS ve mortalite riskini ngrmede en kritik biyobelirteler Troponin T, PLT ve MPV olarak belirlendi. Tahmin doruluunu artrmak iin makine renmesi modeli-Gradient Boosting, XGBoost ve Karar Aac-uyguland ve deerlendirildi. Gradient Boosting modeli %73,99 doruluk ve 0,6058 ROC AUC deeri ile en iyi genel performans gsterdi. XGBoost modeli %69,11 doruluk ve 0,6054 ROC AUC deeri ile yakn sonu verdi. Karar Aac modeli %77,29 doruluk oranna sahip olsa da, 0,5623 ROC AUC deeri AKS olgularn ayrt etmede zayf duyarllk gsterdi. Tm modeller doruluk, ROC AUC deerleri, karklk matrisleri ve snflandrma raporlarna gre deerlendirildi. Bulgular: Gradient Boosting ve XGBoost modelleri gl ngr yetenekleri sergiledi; Gradient Boosting en yksek snflandrma doruluunu (%73,99) elde etti. Karar Aac modeli en yksek doruluk oranna ulamasna ramen, ROC AUC deerinin dk olmas (0,5623) nedeniyle AKS pozitif ve negatif vakalar ayrt etmede snrl kald. Ayrca, Troponin T, MPV ve PLT deerlerinde anormallik olan hastalarn AKS geliim riski anlaml derecede yksek bulundu. Sonu: Bu alma, akut koroner sendromun ngrlmesinde yapay zeknn nemini vurgulamakta ve Troponin T, PLT ile MPVnin kritik biyobelirteler olduunu gstermektedir. Acil servislerde makine renmesi modellerinin entegrasyonu, yksek riskli AKS hastalarnn daha doru belirlenmesine olanak salayarak erken mdahale ve mortalite oranlarnn drlmesine katk salayabilir. Gelecek aratrmalarn, ileri topluluk renme yntemleri (Random Forest, XGBoost, Derin renme) ve ek klinik deikenlerin entegrasyonu ile tahmin performansn daha da artrmas beklenmektedir. YZ tabanl tansal modeller, acil tpta erken AKS tespitini gelitirerek hasta bakmn optimize etmede ve veri odakl karar vermede kritik bir rol oynayabilir.

Facebook'ta Payla