ntravenz trombolitik tedavi (VT), akut iskemik inme ynetiminde tek bana ya da mekanik trombektomi (MT) ile kombine olarak uygulanan temel bir tedavi yaklam olmay srdrmektedir. Son on ylda yaplan klinik aratrmalar, alternatif trombolitik ajanlarn daha geni zaman pencerelerinde, baz durumlarda 24 saate kadar ve farkl klinik endikasyonlarla uygulanmasn ierecek ekilde tedavi yelpazesini nemli lde geniletmitir. Bu evrim, yalnzca 4,5 saatlik dar bir zaman diliminde kullanlan alteplaz merkezli geleneksel yaklamdan belirgin bir kopua iaret etmekte; oklu ajan esneklii, zaman uyumlu protokoller ve endikasyona zg stratejilerle tanmlanan yeni bir paradigma ortaya koymaktadr. Bu klavuz giriimi, Trkiye’nin inme hasta/sistem ynetimi erevesinde tromboliz uygulamalarn gncellemek amacyla, son on ylda yaymlanm “inme” ve “tromboliz” kombinasyonunu ele alan tm faz 3 randomize kontroll almalar sistematik olarak incelemek zere balatlmtr. GRADE metodolojisi kullanlarak mevcut kantlar titizlikle deerlendirilmitir. Mmkn olan durumlarda neriler dorudan kantlara dayandrlm; kant boluklarnn bulunduu alanlarda ise olgu-kontrol almalar meta-analizleri ve yaplandrlm uzman gr raporlar kullanlmtr. Genel olarak, nerileri destekleyen kant dzeyinin yksek olduu sylenebilir. Sekiz kiilik uzman paneli, sekiz temel PICO alann kapsayan 19 klinik soruyu ele alarak 30 uygulama nerisi gelitirmitir. Bu nerilerden yalnzca ikisinde tam mutabakat salanamamtr. nerilerin banda “0,25 mg/kg dozundaki tenekteplaz, non-inferiority verileri ve uygulama kolayl nedeniyle oybirliiyle alteplaza tercih edilmitir” gelir. En fazla tartlan neriler ise, “trombektomi eriimi olmayan mismatch pozitif (penumbral) hastalarda alteplaz tercihinin uygunluu” ve “kask ponksiyonu 30 dakika iinde mmknse VT’nin atlanmasyla” ilgiliydi, her iki neri de %75 ounlukla reddedilmitir. Yani, bu iki durumda da IVT uygulamas esastr. nme tedavisinin kiiye zel hasta deerlendirmesiyle kiiselletirilmesi hl hayati nem tamaktadr. Trombolizin mekanik trombektomiyle ilikisini daha iyi tanmlamak iin, mdahaleden nce, mdahale srasnda veya mdahaleden sonra uygulanmas fark etmeksizin, daha fazla randomize kontroll almaya ihtiya vardr. zellikle tenekteplaz, Trkiye’nin klinik durumu balamnda inme sonularn iyiletirme konusunda cesaret verici bir potansiyel sunmaktadr.
